Skip to main content

Dit jaar zal de nieuwe Bomennota van de gemeente Den Haag het licht zien. De bomennota bestaat naast de meer algemene Agenda Groen voor de stad (2016) en schetst kaders voor beleid ten aanzien van het boombeheer. De vorige nota dateert van 2008.  

In de vergadering van de commissie Leefomgeving van 31 januari jl. werd de nieuw op te stellen nota besproken. Verschillende organisaties, waaronder de Bomenstichting Den Haag, werden uitgenodigd om een presentatie te geven. Hoewel de gemeente in de Agenda Groen voor de stad en in de vorige bomennota het belang van bomen voor een gezonde, schone en aangename stad onderschrijft, laat de uitvoering van het beleid vaak te wensen over. Daarom bracht de BDH een aantal belangrijke punten onder de aandacht van de commissie.   

  • Bomen temperen de gevolgen van klimaatverandering door de zogenaamde ecosysteemdiensten:  zij vangen CO2 en fijnstof af, geven verkoeling, drinken water (een volwassen populier tot wel 1.500 liter per dag); 
  • Bomen verhogen de waarde van vastgoed, verhogen het algemeen welbevinden van stadsbewoners; 
  • Bomen verhogen de biodiversiteit: vogels, insecten etc. 
  • Probleem in de stad: een straatboom bereikt gemiddeld slechts een leeftijd van 40 – 50 jaar, terwijl een boom pas vanaf die leeftijd de ecosysteemdiensten goed kan vervullen; 
  • In 2000 zijn in het Westduinpark vele bomen en struiken verwijderd. Dit had een grondwaterstijging tot gevolg, kelders in de Vogelwijk liepen onder; 
  • De afgelopen vier jaar zijn 20.000 bomen gekapt, ook oude en historisch waardevolle bomen. In 2017 werden 900 populieren gekapt. De gevolgen hiervan zijn nooit in kaart gebracht. 

De conclusie is dat bij bouwplannen, herinrichting van straten bomen meestal het onderspit delven, de plannen zijn leidend. Door zovele bomen te kappen speelt Den Haag niet in op klimaatadaptatie. De jonge boompjes die worden geplant ter compensatie van gekapte oude bomen kunnen pas over enkele decennia de ecosysteemdiensten vervullen.  

Daarnaast deed de BDH nog enkele aanbevelingen: 

  • Stel bomen centraal, zij zijn van groot maatschappelijk belang; 
  • Bij vergunningverlening moet de waarde van bomen veel zwaarder wegen, in het huidige beleid worden vergunningaanvragen niet getoetst aan de ecosysteemdiensten; 
  • Streef naar een gemiddelde leeftijd van 100 jaar, en breng historisch waardevolle bomen in kaart en behoud zoveel mogelijk oude bomen; 
  • Zorg voor goede groeiomstandigheden voor bomen: ruimte voor wortels en kroon, geen werkzaamheden en opslag onder een boom, stabiele grondwaterstand; 
  • Plant minstens 20.000 nieuwe bomen, liefst nog 30.000 extra om de vele gekapte bomen van de afgelopen jaren ruim te compenseren; 
  • Niet bouwen in het groen (Koekamp, Madurodam) 
  • Projecten moeten worden aangepast aan bomen in de omgeving, illegale kap ten behoeve van bouwplannen is uit den boze; 
  • In de stad moet meer onthard worden: het oppervlak aan groen moet minstens 10% toenemen. 

Onlangs werd duidelijk, na vragen van de BDH, dat er op dit moment geen vast beleid is voor de verkoop van hout van de gekapte bomen uit de stad. In de nieuwe nota zou het beleid voor de handel in hout moeten worden vastgelegd. 

Ten slotte kan beleid alleen effectief zijn als de zogenaamde BRUHO-beleidsketen op orde is: Beleid, Regelgeving, Uitvoering, Handhaving, Organisatie (voldoende gekwalificeerd personeel en voldoende budget). De keten is zo sterk als de zwakste schakel. Als een van bovenstaande schakels niet goed functioneert, faalt het hele beleid. In de praktijk komt het er vaak op neer dat er ogenschijnlijk goed beleid is (zie de vorige bomennota en de Agenda groen), maar bijvoorbeeld door gebrekkige handhaving en onvoldoende budget niet wordt uitgevoerd.  

De BDH hoopt dat deze aanbevelingen in de nieuwe Bomennota zullen worden opgenomen. Het is van het grootste belang dat de stad zuinig is op de vele mooie en waardevolle bomen!