Een boom met monumentale status

In Den Haag krijgt een boom de monumentale status als de boom:

  • tenminste 50 jaar is (criterium leeftijd), en
  • in een goede conditie verkeert (vitaliteit).

Daarnaast moet de boom voldoen aan één van de volgende criteria:

  1. De boom heeft een voor de soort karakteristieke vorm (habitus).
  2. De boom is beeldbepalend en onvervangbaar voor zijn omgeving (onvervangbaar)
  3. De boom is verweven met de geschiedenis van de omgeving (cultuurhistorie)
  4. De boom is van een bijzondere groei- of snoeivorm (vorm)
  5. De boom is van een bijzondere of zeldzame soort (soort)
  6. De boom is zeldzaam door omvang en/of hoogte (omvang, hoogte)
  7. De boom is natuurwetenschappelijk waardevol omdat zeldzame planten of dieren huisvesting vinden in de boom (natuurwetenschappelijk).

Groene Parels

Groene Parels zijn waardevolle locaties met bomen die het verdienen om versterkt te worden. Er zijn door het Haagse gemeentebestuur 67 van Groene Parels aangewezen met bomenrijen of boomgroepen; van 16 locaties dient de kwaliteit verbeterd te worden.

De gemeente Den Haag heeft de Groene Parels verwijderd van haar website. Onduidelijk waarom. Wel is in de nota Haagse Bomen – 2008 – 2017 nog  informatie over de Groene Parels te vinden.

Lijst en plattegrond monumentale bomen

De eerste tranche monumentale bomen besloeg het centrum van Den Haag en was gereed in 1997. Er bleken 763 bomen te zijn met monumentale waarden (31 particuliere bomen en 732 openbare bomen). De lijst wordt iedere vijf jaar geactualiseerd.

De zesde tranche

Inmiddels heeft het College van B&W in 2020 de zesde tranche vastgesteld. De lijst van monumentale bomen bevat sindsdien 1254 bomen (in de vijfde tranche waren het er nog 1292). Daarvan staan er 979 op openbaar terrein (in de vijfde tranche waren er nog 1000)  en 275 op particuliere terreinen (in de vijfde tranche 292). Een bijzondere groep is de lijst van bomen op Ambassadeterreinen. Deze is in de 3e tranche vastgesteld. Op deze lijst staan 23 bomen, ( in de vijfde tranche 24). Helaas is de lijst dus korter geworden.

De website van de gemeente bevat informatie over de monumentale bomen:  bomenlijsten, Adviesraad Monumentale Bomen en de voorwaarden waaraan een boom moet voldoen om de monumentale status te verkrijgen.

Extra bescherming

Binnen het Haagse Bomenbestand nemen Monumentale Bomen een bijzondere plaats in en ze genieten speciale bescherming, die vast is gelegd in de APV (voorheen de Bomenverordening). Een ontheffing wordt pas verleend nadat het college van burgemeester en wethouders advies heeft ingewonnen bij de Adviesraad Monumentale bomen.

Daarnaast heeft de gemeenteraad de Nota Stadsbomen (2021) vastgesteld waarin is opgenomen dat allerlei plannen in de directe omgeving van monumentale bomen afgestemd dienen te zijn en zo nodig aangepast te worden op het duurzaam voortbestaan van de monumentale bomen.

Om de monumentale bomen duurzaam in stand te houden hebben ze de hoogste prioriteit bij het jaarlijkse beheer en onderhoud. Voor beheer en onderhoud van Monumentale Bomen op terrein van derden heeft de gemeente Den Haag geen financiële middelen ter beschikking.

Wandelroutes langs monumentale bomen

Bij monumentale bomen in het centrum zijn door de Dienst Stadsbeheer plaquettes in het trottoir aangebracht met enkele gegevens van die boom.
Om de monumentale bomen als levend erfgoed extra aandacht te geven heeft de gemeente Den Haag een wandelroute samengesteld langs levende monumenten. Daarnaast heeft de gemeente ook wandelingen samengesteld langs hofjes en Monumentale Bomen. Wilt u deze prachtige routes zelf eens wandelen? De wandelingen staan op de website van de gemeente Den Haag.

Monumentale bomen elders

Overal in de wereld staan oude, hoge, bijzondere bomen. Via de website ‘Monumental Trees’ vindt u duizenden foto’s van bomen en hun locatiedetails. Ook van bomen in Den Haag!