U kunt als belanghebbende* bezwaar maken tegen een kapvergunning zodra deze verleend is. Binnen zes weken na publicatie van de vergunning moet u een bezwaarschrift indienen bij de gemeente. Meer informatie over bezwaarschriften en een voorbeeldbrief vindt u bij: Bezwaar maken – Bomenstichting Den Haag
*) U bent belanghebbende als u direct zicht hebt op de boom vanuit uw woning en binnen een straal van maximaal 200 meter van de boom woont.
Via overheid.nl kunt u bij berichten over uw buurt door uw postcode in te voeren gemakkelijk recente omgevingsvergunningen vinden (maximaal twee maanden oud). Tevens kunt u zich abonneren op de attenderingsservice, dan ontvangt u dagelijks een overzicht van aangevraagde en verleende omgevingsvergunningen voor uw buurt in uw mailbox.
In principe moet voor elke boom met een stamomvang van meer dan 30 cm die gekapt wordt een omgevingsvergunning worden aangevraagd. Er zijn echter enkele gevallen waarin dat niet hoeft. Indien een boom acuut gevaar oplevert (bijvoorbeeld zware takken die elk moment kunnen afbreken) mag de gemeente direct overgaan tot zogenaamde noodkap van de boom. Dit geldt eveneens voor iepen die zijn aangetast door de iepziekte. Het risico op verspreiding van deze ziekte is zo groot, dat geïnfecteerde iepen zo snel mogelijk moeten worden gerooid en zijn daarom uitgezonderd van de vergunningplicht. Geïnfecteerde iepen worden voorzien van een witte stip.
Heeft u gezien dat er een boom in de openbare ruimte is gekapt zonder vergunning die niet in bovenstaande categorieën valt, meldt dit dan direct. Meer informatie over handhaving vindt u bij: 4. Verzoek om handhaving – Bomenstichting Den Haag
Veel mensen ervaren overlast van bladafval, zaden, vruchten en schaduw van bomen bij buren of op de openbare weg. Soms gaat men zo ver dat er wordt geëist dat de boom wordt gekapt. Deze vormen van overlast zijn echter geen een geldige redenen om een boom te rooien. Het is immers inherent aan het leven van een boom.
In veel gevallen kan snoei wat schaduw wegnemen, bladafval, zaad en vruchten moet u tolereren. Bovendien wordt het algemeen belang gediend met het bestaan van bomen. Blad van bijvoorbeeld linde of iep is overigens natuurlijke mest voor uw tuin, het maakt de grond zeer vruchtbaar!
Alleen als er sprake is van (dreigende) onevenredige ernstige schade, bijvoorbeeld door wortelgroei in de fundering van gebouwen, is er geen andere oplossing dan een boom te rooien.
Bij het beoordelen van een aanvraag voor een kapvergunning wordt altijd een afweging gemaakt tussen de belangen van de aanvrager en de waarden die de boom vertegenwoordigt. Zelfs een niet bijzondere boom heeft een positief effect op de omgeving door bijvoorbeeld wateropname, hittedemping of belevingswaarde voor de omwonenden en kan in sommige gevallen ook een grote culturele betekenis hebben.
Een aanvraag van een kapvergunning wordt getoetst aan de hand van het zogenoemde Belangenafwegingsformulier (BAF): Toelichting afwegingskader kapvergunningen – RIS288980 (raadsinformatie.nl)
Veel boomsoorten verdragen snoei goed. Het is zaak een boom goed te laten ‘wennen’ aan snoei. Van groot belang is tevens dat het snoeien vakkundig gebeurt, al te rigoureuze en onoordeelkundige snoei kan een boom ernstig schaden en zelfs doden. Niet elke boom kan op elk moment van het jaar gesnoeid worden. Het verschilt per boom in welk seizoen het beste gesnoeid kan worden. Veel soorten zoals de esdoorn gaan ‘bloeden’ als zij in de lente worden gesnoeid.
> Via florum.nl vindt u een overzicht van de beste tijd voor het snoeien van verschillende bomen.
Als uw buurman verzoekt om overhangende takken te verwijderen, bent u op grond van art. 5:44 BW verplicht daar gevolg aan te geven. Let wel: het moet u eerst gevraagd worden, pas als u niet tot snoei overgaat mag de buurman de takken zelf afzagen. Voor overhangende takken geldt geen verjaring, ook al hangen er al vele jaren takken boven de tuin van uw buren.
In Den Haag bedraagt de minimale afstand van een boom tot de erfgrens 50 centimeter (art. 2:95 APV), gemeten vanuit het hart van de stam aan de stamvoet. Een nabuur kan dus bezwaar maken als er binnen de 50 centimeter een boom wordt geplant. Indien echter een boom al twintig jaar of langer minder dan 50 centimeter van de erfgrens staat, is bezwaar niet meer mogelijk. De kwestie is dan verjaard; het kan niet meer worden geëist dat de boom wordt verwijderd.
De meeste bomen zijn bestand tegen wind en zelfs hevige storm. Ook ‘alleenstaande’ bomen kunnen veel doorstaan. Echter als de boom is verzwakt door ziekten of zwammen is het risico op omvallen aanzienlijk. Helaas zijn veel straatbomen minder sterk en gezond dan hun soortgenoten in het bos omdat ze nu eenmaal blootstaan aan vele bedreigingen: uitlaatgassen en beschadigingen onder- en bovengronds door werkzaamheden. Bovendien hebben straatbomen meestal te weinig ruimte om goed te kunnen groeien.
Om het risico op omvallen door storm zoveel mogelijk te beperken worden alle Haagse straatbomen periodiek gecontroleerd op ziekten en andere zwaktes. Dit kan echter niet voorkomen dat er wel eens een boom omvalt. Het is in elk geval raadzaam om bij hevige wind uit de buurt van bomen te blijven en zeker niet het bos in te gaan.
Het hout van gerooide bomen wordt bij opbod verkocht. In principe verkoopt de gemeente geen hout als biomassa. Hout van goede kwaliteit wordt verwerkt tot bijvoorbeeld meubelplaat, hout van mindere kwaliteit wordt versnipperd tot strooisel op bospaden. Na verkoop heeft de gemeente echter geen zicht meer op wat er met het hout gebeurt en heeft er ook geen invloed op. Daarom kan niet worden uitgesloten dat er wel eens hout naar de biomassacentrale gaat.
De gemeente Den Haag hanteert het volgende systeem voor alle bomen in de stad en de groengebieden die zij beheert:
Staatsbosbeheer dat in Den Haag onder andere het Haagse Bos beheert, gebruikt een ander systeem:
Populieren hebben zacht hout en groeien erg snel; daardoor worden hun takken in de loop der jaren minder sterk. Ook op een windstille dag kunnen de takken van een volwassen populier (50-60jr.) spontaan afbreken. De bomen zijn beslist niet ziek, ook na de kap zien de stronken van de omgehakte populieren er vaak nog goed uit. Om echter het risico op ernstige ongelukken te vermijden, vervangt de gemeente Den Haag de populieren.
De Wageningse Universiteit (WUR) heeft een Richtlijn takbreuk populier opgesteld om aan de hand van het soort populier en de locatie van de boom het risico van takbreuk te kunnen beoordelen en eventueel maatregelen voor te stellen. WUR-Richtlijn-takbreuk-populier-2018-04-.pdf (bomenstichtingdenhaag.nl)
De gemeente Den Haag wil elk risico – hoe klein ook – vermijden. Daarom is kap de enige optie, hoewel snoei of kandelaberen soms goed mogelijk is. Helaas kiest de gemeente in de regel voor de goedkoopste oplossing. Voor meer informatie over de populierenkap: Populierenkap – Bomenstichting Den Haag
Op bomen en ook op muren is vaak een groene aanslag te zien. Dit is een alg, Pleurococcus, ook wel boomalg genoemd. De aanslag op muren en tuinmeubilair wordt vaak als onwenselijk gezien, maar is eenvoudig te verwijderen. Het is een volkomen natuurlijk en onschadelijk verschijnsel, bomen hebben er absoluut geen last van.
Daarnaast komen op veel bomen ook korstmossen voor, die evenmin schadelijk zijn.
Voor meer informatie, zie: BLWG | Korstmossen
De bomen in Den Haag die het meest te lijden hebben van ziekten zijn kastanjes, iepen en essen. Zij zijn dikwijls geïnfecteerd met respectievelijk de kastanjebloedingsziekte, iepziekte en essentaksterfte. In veel gevallen is bestrijding niet mogelijk, vooral iepziekte is zeer gevaarlijk en besmettelijk. Daarom worden geïnfecteerde iepen vrijwel direct gerooid. Tegen kastanjebloedingsziekte is evenmin veel te doen. Er bestaan wel therapieën, maar die zijn zeer kostbaar en niet bewezen effectief. De essentaksterfte betekent ook meestal het einde van de boom. In sommige gevallen kunnen de aangetaste delen worden weggesnoeid, waarop de boom nieuwe scheuten kan vormen. Helaas kan de boom dan opnieuw geïnfecteerd raken.
> Meer informatie over boomziekten, zie: Bedreigingen van bomen – Bomenstichting Den Haag
> Meer informatie over de essentaksterfte, zie: 10 vragen over Essentaksterfte – WUR
Enkele veel voorkomende zwammen op bomen zijn de honingzwam, tonderzwam en de korsthoutskoolzwam. Er zijn echter duizenden soorten zwammen bekend, en het is moeilijk om zwammen goed op naam te brengen. Gelukkig is er veel informatie op internet.
In veel gevallen is het een slecht teken als een boom zwammen vertoont. Dit wil geenszins zeggen dat de boom snel dood zal gaan of direct gekapt moet worden. Soms kan een boom nog vele jaren doorleven, mét zwam. Het is aan een deskundige om dit te bepalen.
> Meer informatie en links, zie: Bedreigingen van bomen – Bomenstichting Den Haag of www.bomenbieb.nl
