De Koekamp in 1917, Foto uit het archief van de Nederlandsche Rotogravure-Maatschappij, Leiden, Collectie Haags Gemeentearchief
In de raadsvergadering van 14 februari jl. stemde de gemeenteraad in met het definitief ontwerp voor de herinrichting van de Koekamp. Hiermee geeft de raad weer eens aan weinig waarde te hechten aan het in stand houden van cultuurhistorisch groen erfgoed. De Koekamp wordt grondig aangepakt om de omgeving van de stadsentree Den Haag Centraal aantrekkelijker en de kruising Rijnstraat/Bezuidenhout veiliger voor het verkeer te maken. Onder het mom van ‘herstel’ van het oorspronkelijke ontwerp van Zocher wordt er onder andere een fietspad aangelegd tussen de bomen aan de kant van de Bezuidenhoutseweg en het nu nog niet voor publiek toegankelijke bosje, worden oude beuken langs de toegangsweg van het terrein van Staatsbosbeheer verplaatst, waarschijnlijk ten koste van andere bomen. Daarnaast moet een deel van de oever van de waterpartij worden aangeheeld om ruimte te maken voor het nieuwe fietsknooppunt. Op last van het Hoogheemraadschap moet – ter compensatie van het verdwenen wateroppervlak – het Hertenkamp aan de overkant worden versmald, ten koste van zeer oude eiken en (meerstamminge) elzen.
De Koekamp is een rijksbeschermd stadsgezicht en daarnaast onderdeel van de Stedelijke Groene Hoofdstructuur. Hoewel in het verleden verschillende keren geschonden, de Acte van Redemptie uit 1576 is nog altijd van kracht. De akte verbiedt bomenkap op de Koekamp en in het Haagse Bos. Het steekt daarom vooral dat men wil ‘vergroenen’ en dat daartoe juist oude en waardevolle bomen worden gerooid. Sommige bomen zijn ruim honderd jaar oud en van groot cultuurhistorisch belang. De natuurwaarde die deze zeer oude bomen vertegenwoordigen is vele malen groter. Volgens wethouder De Mos worden er meer bomen geplant dan gerooid en komt er 2400m2 aan groen bij, namelijk een grasmat in plaats van het grind langs de tunnelbak van de Koningstunnel. Overbodig om te stellen dat dit weinig met ‘groen’ of natuur te maken heeft. Jonge boompjes hebben nog decennia nodig om tot vol wasdom te komen en de ecosysteemdiensten te kunnen vervullen. Het asfalt van de fietspaden is bovendien zeer schadelijk voor de wortelpakketten van de oude bomen. Het afgraven van een stuk oever van de waterpartij kan ook heel goed op een andere plek, waar geen bomen staan.
De oude eiken en elzen die met het afgraven van de oever verloren zullen gaan. Foto: BDH
Het wekt eveneens verbazing dat het bosje op het terrein van Staatsbosbeheer opengesteld wordt voor publiek. In de toekomst wil Staatsbosbeheer hier ook een informatiecentrum en een theehuis realiseren. Dit alles om de ‘beleving’ van de Koekamp en het nabijgelegen Haagse Bos te versterken. Wat men echter uit het oog verliest is dat de flora en de fauna in dit gebiedje ernstig te lijden zullen hebben van de drukte die de fietsers en wandelaars in het bosje veroorzaken.
“Recreatiedruk is in heel Nederland een groot knelpunt geworden, maar een taboe”, stond onlangs te lezen in het magazine ‘Vogels’ van de Vogelbescherming. Het toenemende aantal recreanten eist zijn tol, in het gehele land. Hoewel er de laatste jaren door verscheidene natuur- en milieuorganisaties steeds nadrukkelijker wordt gewezen op het belang van rust in de natuur, krijgen de toeristen en recreanten bijna altijd voorrang, ten koste van die natuur. Ook in dit geval prevaleert de wens van de gemeente en Staatsbosbeheer om meer mensen van de Koekamp te laten genieten boven het behoud van een bosje en oude bomen. Het is bijzonder teleurstellend dat noch het college, noch de raad hebben willen inzien dat voor verbetering van de verkeersveiligheid het niet noodzakelijk is om een voor het publiek afgesloten bosje te verstoren.
Verschillende bewonersgroepen, de Fietsersbond, de AVN en de Bomenstichting Den Haag maakten vorig jaar al bezwaar tegen de plannen. Het voorlopig ontwerp werd desondanks door de raad aangenomen, echter op een aantal voorwaarden verwoord in twee moties. Hierdoor kregen de belangengroepen de gelegenheid met het college tot een verbetering van het plan te komen. Het uitgebreide overleg en een laatste poging van de BDH in de raadsvergadering van 14 februari de gemeenteraadsleden op andere gedachten brengen hebben echter geen effect gehad: het oorspronkelijke plan zoals gepresenteerd in 2017 werd op twee kleine aanpassingen na geheel ongewijzigd aangenomen.
Idem. Foto: BDH
Volgens de planning van de gemeente starten de werkzaamheden in het laatste kwartaal van dit jaar. De benodigde vergunningen zijn tot op heden nog niet aangevraagd. Als de vergunningen voor de kap van de bomen en het vergraven van de waterpartij zijn verleend, kan er bezwaar worden aangetekend. De BDH heeft nog enige hoop dat het Hoogheemraadschap niet akkoord zal gaan met het vergraven van de waterpartij. Van het verdere verloop van deze droevige kwestie zullen we u uiteraard op de hoogte houden.
Om het fietspad te verleggen was een wijziging van het bestemmingsplan Koekamp nodig. De BDH en SOS Den Haag stuurde aan de vooravond van de stemming over het bestemmingsplan een brief aan de gemeenteraad met het verzoek niet in te stemmen met het veranderen van de bestemming ‘groen’ van de strook tussen de waterpartij en de Bezuidenhoutseweg in ‘verkeer-straat’.
> Lees hier de ingezonden aan de Gemeenteraad
> Lees hier verdere informatie over de plannen